Met enige regelmaat krijg ik van leerlingen te horen dat hun mentor of docent bovenstaande had gezegd. Leerlingen die zo dapper waren geweest om zelf bij hun mentor of docent te melden dat ze bij mij werken aan hun onzekerheden als het gaat om schoolprestaties. Werken aan de angst die hen blokkeert, waardoor ze niet kunnen laten zien waar ze toe in staat zijn. Werken aan de angst om ‘weer een onvoldoende te halen’. Werken aan hun angst om hun docent (weer) teleur te stellen, werken aan hun angst om hun ouders (weer) teleur te stellen, werken aan hun angst om (weer) te falen, faalangst dus.
Een docent die op zo’n kwetsbaar moment antwoordt met: ‘Faalangst? Daar geloof ik niet in!’, vaak nog gevolgd door ‘je moet gewoon wat beter je best doen’. Docenten die dit als enige reactie kunnen opbrengen, zouden zich eens op hun hoofd moeten krabben. Realiseren zij zich eigenlijk wel wát ze daarmee zeggen? Realiseren ze zich wat ze daarmee bereiken?
Wat je als docent op zo’n moment zegt is ‘ik geloof je niet’. En wat bereiken ze daarmee? Dat een leerling zich ongezien en ongehoord voelt en zich terugtrekt. Geen steun voelt ‘van school’ en het gevoel heeft het niet goed te doen én het alleen te moeten opknappen.
Om een vergelijking te trekken? Stel dat je docent bent en je belt je afdelingcoördinator om aan te geven dat je oververmoeid bent, bang bent voor een burn out, daarvoor naar de huisarts gaat en de volgende ochtend pas later kunt beginnen. Wat als jouw collega op dat moeilijke moment zegt: ‘burn out? Daar geloof ik niet in! ‘Je moet je niet alles zo aantrekken en gewoon wat eerder naar bed gaan’.
Hoe zou je je dan voelen?
De belangrijkste basis om goed te kunnen functioneren of je nou een docent bent of een leerling, een loodgieter of een bankmedewerker, is je gehoord en gezien te voelen door de mensen om je heen. Thuis, maar ook op je werk….of op school. Als je je dan, zoals een leerling, ook nog qua leeftijd in elk geval, in een ‘ondergeschikte’ positie bevindt, hoe moet je dan verder?
Het zou fijn zijn als docenten zich iets meer zouden verdiepen in de achtergronden van onzekerheid, blokkadestress, faalangst (ook docenten kunnen hier overigens last van hebben 😉). Maar zelfs als je dat niet doet of niet wilt, verplaats je dan in elk geval in de belevingswereld van die leerling die zich zo kwetsbaar opstelt. Stel vragen over wat er precies aan de hand is, luister en vraag door. Respecteer dat wat een leerling met je deelt. Je hoeft het niet meteen op te lossen, luisteren alleen is een eerste belangrijke stap in het vertrouwen dat een leerling in jou durft te hebben en misschien ook weer in zichzelf krijgt.
Zou je niet hetzelfde willen als je met de tranen hoog je collega belt om aan te geven dat je zo verschrikkelijk moe bent en je ondersteuning gaat zoeken om daar iets aan te veranderen?