Uitstellen…bijna elke client die bij me komt heeft ermee te
maken. Bijna altijd voortkomend uit onzekerheid. Onzekerheid of het allemaal
nog wel haalbaar is, onzekerheid of ze het wel kunnen, onzekerheid of ze het
wel goed genoeg doen of simpelweg omdat ze eigenlijk niet weten hoe ze het
moeten doen. En dat is nog maar een greep aan verklaringen die jongeren mij
geven als we het over ‘uitstellen’ hebben.
Netflixen en gamen
Waar we het altijd snel over eens zijn, is dat ‘uitstellen’
zo heerlijk oplucht. Lekker een Netflix-serie kijken in plaats van aan je
werkstuk werken. Op je gemak met een vriendin de stad in plaats van tobben met
die saaie wiskunde. Rustig een middagje gamen in plaats van die opdracht voor
economie maken. Opluchting…ja, dat is wat ze in eerste instantie voelen. Maar
al snel voelen ze de druk die toeneemt en toeneemt, want met al dat
uitstelgedrag komt de ‘deadline’ steeds dichterbij. Minder tijd voor hetzelfde
als waar ze eigenlijk een week geleden al aan hadden moeten beginnen. Of twee weken
geleden…
Perfectionist of angsthaas?
Een heel prettige methode om het uitstelgedrag te benaderen,
is om samen eens te kijken naar die kanten van een client die met dat
uitstellen te maken hebben. Zo heb je natuurlijk de uitstellende kant die soms
een twijfelaar blijkt te zijn, maar soms is het een perfectionist of juist een
angsthaas. We kijken eens naar wat die kant te vertellen heeft, waarom twijfelt
hij/zij zo, waarom is hij/zij zo bang en waarvoor? Zo wordt het voor mij, maar
vooral voor de client zelf, duidelijker wat er eigenlijk allemaal speelt.
We gaan dan ook altijd even onderzoeken of er misschien nog
een andere kant is, en vrijwel altijd is die er: een doorzetter, een
leergierige, een zelfverzekerde of een planner. Een kant van mijn client die
heel goed weet hoe hij of zij het aan zou kunnen pakken en daarbij ook heel
graag wil helpen. Alleen….er wordt zo weinig naar hem/haar geluisterd.
De oplossing
Samen met de client kom ik zo op een soort
weegschaal uit. Welke kant zou je nou wat meer gewicht in de schaal willen
geven om jou te helpen minder uit te stellen om wel je doelen te bereiken? En
dat doel gaat van het eindexamen halen, een werkstuk afmaken, bijblijven met
huiswerk tot voldoende studiepunten behalen.
En hoe doe je dat dan? Door eens goed naar zichzelf te
hebben gekeken, vinden de meeste jongeren samen met mij zelf de oplossing.
Een verfrissende manier om jongeren naar zichzelf te leren
kijken met al die kanten die bij hen horen. Een manier om hen te leren hoe zij
zelf de regie kunnen krijgen/houden over die kanten om hun doelen te bereiken.
(Deze manier van werken is gebaseerd op de methodiek van
Voice Dialogue. Tijdens de gesprekken maak ik vaak gebruik van, speciaal voor
mijn praktijk gemaakte, herkenbare coachkaarten die de verschillende kanten die
we tegenkomen visualiseren)